Ανεπάρκεια Αορτικής Βαλβίδος

Μία βαλβιδοπάθεια ποικίλων αιτιών

Η ανεπάρκεια της αορτικής βαλβίδας, μπορεί να προκύψει σαν αποτέλεσμα ποικίλλων αιτιών και αδρά διακρίνεται στη χρόνια και εξελικτική ανεπάρκεια της βαλβίδας, καθώς επίσης και στην οξεία ανεπάρκεια, αν η εμφάνιση και η εξέλιξη της πάθησης έχουν ταχεία πορεία.

Προκειμένου ο αναγνώστης μας, να αντιληφθεί σωστά την έννοια της ανεπάρκειας, όπως όμως και της στένωσης της αορτικής βαλβίδας, κρίνουμε απαραίτητο να παραθέσουμε ελάχιστες και εκλαϊκευμένες ανατομικές γνώσεις και ορισμένες γνώσεις φυσιολογίας που σχετίζονται με το ρόλο της αορτικής βαλβίδας.

Όπως είναι αρκετά γνωστό, το οξυγονωμένο αίμα της καρδιάς προωθείται με κάθε παλμό, από την αριστερή κοιλία στην αορτή, που είναι το μεγαλύτερο και το κεντρικότερο αγγείο(αρτηρία) του σώματος. Από την αορτή φεύγουν πρακτικά, όλες οι αρτηρίες που αρδεύουν με αρτηριακό αίμα, τα διάφορα μέρη του σώματος.

Η αορτή, ένα αρτηριακό αγγείο, διαμέτρου περίπου 2 εκατοστών, εκφύεται από την αριστερή κοιλία. Με βάση αυτή την ανατομική σχέση της αριστερής κοιλίας με την αορτή, όπως επίσης και με βάση μία άλλη πραγματικότητα, ο,τι η κυκλοφορία του αρτηριακού αίματος είναι παλμική και όχι συνεχής, γίνεται σαφές, ο,τι χρειάζεται μία βαλβίδα, μεταξύ του χώρου εξόδου της αριστερής κοιλίας και της αορτής, ώστε να αποφεύγεται, κάθε παλινδρόμηση αίματος στη διάρκεια της διαστολής από την αορτή, προς τα πίσω στην αριστερή κοιλία.

Η αορτική βαλβίδα, μία τρίφυλλη βαλβίδα ανοίγει στη διάρκεια της συστολής της αριστερής κοιλίας, επιτρέποντας απρόσκοπτα στο αρτηριακό αίμα να προωθηθεί στην αορτή και κλείνει στη διαστολή, αποτρέποντας φαίνομενα παλινδρόμησης.

Όπως ήδη αναφέρθηκε, η αορτική βαλβίδα είναι μία τρίπτυχη βαλβίδα με τρεις γλωχίνες, που κλείνουν ερμητικά, στη διάρκεια της διαστολής της αριστερής κοιλίας.

Ένα μικρό ποσοστό ανθρώπων (1-2% του γενικού πληθυσμού), γεννιέται με δίπτυχη αορτική βαλβίδα. Οι βαλβίδες αυτές έχουν δηλαδή, δύο αντί για τρεις γλωχίνες. Δυστυχώς, οι διγλώχινες αορτικές βαλβίδες, αναπτύσσουν προβλήματα στένωσης ή και ανεπάρκειας, στις μέσες ηλικίες της ζωής, γιατί εκφυλίζονται και ασβεστώνονται εύκολα.

Τα κυριότερα αίτια της χρόνιας ανεπάρκειας της αορτικής βαλβίδας είναι τα ακόλουθα:

1. Η διάταση της ρίζας της αορτής και του αορτικού δακτυλίου, που στηρίζει τη βαλβίδα.

Συνήθως πρόκειται, για μυξωματώδη εκφύλιση του μέσου χοιτώνα του τοιχώματος της αορτής, που προκαλεί τη διάταση του αγγείου και του δακτυλίου της βαλβίδας και συνακόλουθα την ανατομική και λειτουργική απορύθμιση της αορτικής βαλβίδας.

2. Η λοιμώδης ενδοκαρδίτιδα

Η φλεγμονώδης και σηπτική διήθηση των γλωχίνων, από κάθε είδους λοιμώδη παράγοντα, οδηγεί συχνότατα σε εκβλαστήσεις, διαβρώσεις και διατρήσεις της βαλβίδας ή και του παραβαλβιδικού χώρου. Οι αλλοιώσεις αυτές καταστρέφουν την ανατομική και λειτουργική αρτιότητα της βαλβίδας.

3. Η εκφύλιση της δίπτυχης αορτικής βαλβίδας

4. Ο ρευματικός πυρετός.

Η προσβολή της βαλβίδας γίνεται στην οξεία φάση της νόσου, ενώ προοδευτικά και εξελικτικά, την επόμενη δεκαπενταετία, ένα ποσοστό μέχρι και 50% θα παρουσιάσει αορτική ανεπάρκεια. Ευτυχώς σήμερα, στις καλά οργανωμένες κοινωνίες, ο ρευματικός πυρετός έχει περίπου εξαφανιστεί.

5. Ποικίλλες άλλες σπανιότερες αιτίες, όπως συγγενείς ανωμαλίες, σύφιλης και συστηματικές νόσοι (λ.χ. ερυθυματώδης λύκος)

6. Η αρτηριακή υπέρταση.

Η ανεπάρκεια της αορτικής βαλβίδας που οφείλεται στην αρτηριακή υπέρταση δεν είναι συχνή, είναι όμως, μία υπαρκτή πιθανότητα.