Στεφανιαία νόσος 

Η αθηρωματική νόσος των στεφανιαίων αρτηριών

Στις κοινωνίες της αφθονίας και της υψηλής κατανάλωσης, η στεφανιαία νόσος εξελίχτηκε προοδευτικά, ως η κορυφαία καρδιακή νόσος, υπεύθυνη για εκατομμύρια θανάτους ή/και μακρόχρονη νοσηρότητα.

Πράγματι, όλες οι στατιστικές αναλύσεις καταλήγουν μονότονα στο ίδιο συμπέρασμα: Στις δυτικές κοινωνίες, η στεφανιαία νόσος ευθύνεται για τους περισσότερους θανάτους, πολύ συχνά αιφνίδιους, όπως και για ένα τεράστιο φορτίο μακρόχρονης και επίπονης νοσηρότητας.

Εύλογα, όπως φανερώνεται από το όνομα «στεφανιαία νόσος», γίνεται αντιληπτό, ο,τι η πάθηση αφορά τις στεφανιαίες αρτηρίες της καρδιάς, που παρέχουν αρτηριακό αίμα στο μυοκάρδιο.

Χρειάζεται εδώ να επισημανθεί, ότι η ροή του αίματος στις στεφανιαίες αρτηρίες, συχνά αυξάνεται μέχρι και πέντε φορές περισσότερο, σε σχέση με τη ροή στην ηρεμία, όταν η καρδιά καλείται να εξυπηρετήσει αυξημένες ανάγκες του σώματος, όπως συμβαίνει στη διάρκεια αυξημένης σωματικής άσκησης.

Αυτή η αύξηση της ροής του αίματος στις στεφανιαίες αρτηρίες, όταν οι ανάγκες το απαιτούν δεν είναι εφικτή, όταν δημιουργούνται ενδοαυλικές στενωτικές βλάβες, μέσα στις στεφανιαίες αρτηρίες.

Η στεφανιαία νόσος είναι ακριβώς το αποτέλεσμα της δημιουργίας αθηρωματικών πλακών, που προοδευτικά αυξάνονται μέσα στον αυλό των στεφανιαίων αρτηριών.

Η γένεση της αθηρωματικής βλάβης είναι μία προοδευτική και σύνθετη διεργασία, στην οποία κύτταρα και εξωκυτταρικές ουσίες εναποτίθενται στον εσωτερικό αγγειακό χιτώνα της στεφανιαίας αρτηρίας.

Οι αθηρωματικές πλάκες χαρακτηρίζονται από διάφορες μορφές και στάδια εξέλιξης. Αρχικά, οι πρώιμες βλάβες χαρακτηρίζονται από διήθηση μακροφάγων, αφρωδών κυττάρων στην υποενδοθηλιακή περιοχή, του αυλού της στεφανιαίας αρτηρίας. Οι βλάβες αυτές καθώς ωριμάζουν διηθούνται από λεία μυϊκά κύτταρα, εστέρες χοληστερόλης και λιπίδια.

Προοδευτικά, οι πρώιμες βλάβες με την ενάποθεση κυττάρων συνδετικού ιστού, περισσότερων λιπιδίων και στοιχείων ινικής διαμορφώνονται σε προαθήρωμα και εξελικτικά σε αθήρωμα. Το τελευταίο χαρακτηρίζεται από λιπώδη πυρήνα, ο οποίος σταδιακά με την εναπόθεση ινιδίων κολλαγόνου περιβάλλεται από ινώδη κάψα (ινώδες κέλυφος).

Η εξέλιξη του αθηρώματος, οι διαβρωτικές και φλεγμονώδεις αλλαγές του και η μακρόχρονη διαδρομή του, διαφέρει από άτομο σε άτομο και είναι ακριβώς αυτή η διαφορά, που συχνά καθορίζει όχι μόνο την ποιότητα ζωής του πάσχοντα, αλλά συχνά την ίδια τη ζωή του.