Η τεχνητή νοημοσύνη αλλάζει την αντιμετώπιση του καρκίνου στην Ελλάδα (30.11.2018)

Βέβαιη διάγνωση και στοχευμένη θεραπεία κατά του καρκίνου, βάσει των πιο σύγχρονων επιστημονικών εξελίξεων. Το πρώτο ογκολογικό κέντρο τεχνητής νοημοσύνης, το IMB Watson Health, που έχει δημιουργηθεί από επιστήμονες του Sloan Catering Memorial Hospital της Νέας Υόρκης, διατίθεται πλέον για συμβουλευτική ασθενών και στην Ελλάδα.

Οι γνώσεις στον καρκίνο αλλάζουν από λεπτό σε λεπτό. Εκατομμύρια άρθρα, έρευνες, μεταβάλλουν το τοπίο της διάγνωσης, της πρόγνωσης και της θεραπείας. Προκειμένου ο ασθενής να λάβει την καλύτερη και πιο στοχευμένη θεραπεία, ο γιατρός πρέπει να είναι ενήμερος ανά πάσα στιγμή για όλες αυτές τις εξελίξεις, ώστε να καταφέρει να προσφέρει στον ασθενή του το μέγιστο.

Ωστόσο, οι εξελίξεις χρονικά ξεπερνούν ακόμη και τη δυνατότητα του μέσου ανθρώπινου εγκεφάλου να «διαβάσει» όλα αυτά τα άρθρα που δημοσιεύονται από τους επιστήμονες ανά τον κόσμο. Η τεχνητή νοημοσύνη όμως μπορεί, και ήδη έχει αναλάβει το ρόλο αυτό. «Δεν υποκαθιστά τον γιατρό. Αλλά μπορεί να συλλέγει και να επεξεργάζεται όλες αυτές τις πληροφορίες», εξηγεί στο Protagon ο Πάρις Κοσμίδης Παθολόγος – Ογκολόγος, διευθυντής της Β’ Παθολογικής – Ογκολογικής κλινικής του νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ, όπου έχει εγκατασταθεί η εν λόγω τεχνολογία για πρώτη φορά στην Ελλάδα.

Άρα ο γιατρός, βάσει των γνώσεων και της εμπειρίας του και με τη «συνεργασία» πλέον του συστήματος τεχνητής νοημοσύνης, μπορεί να κάνει τον σχεδιασμό της αντιμετώπισης του ασθενή με μεγαλύτερη ακρίβεια. Πώς γίνεται αυτό; Με τη βοήθεια της ηλεκτρονική πλατφόρμας IMB Watson Health. Μίας νέας τεχνολογίας, η οποία χρησιμοποιεί τη βάση δεδομένων που έχει δημιουργηθεί από τους παγκοσμίως κορυφαίους επιστήμονες στον καρκίνο, του Sloan Catering Memorial Hospital της Νέας Υόρκης.

«Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής έχει τροφοδοτηθεί με όλες τις απαραίτητες και τις πιο πρόσφατες, αλλά και έγκυρες πληροφορίες για αρκετούς τύπους καρκίνου. Όπως ο ανθρώπινος εγκέφαλος επεξεργάζεται τη γνώση και διεξάγει τα συμπεράσματά του, έτσι και ο ηλεκτρονικός υπολογιστής μπορεί σύμφωνα με τα δεδομένα που θα εισάγουμε για τον κάθε ασθενή, να μας δώσει συμπεράσματα και να προτείνει την ακολουθητέα γραμμή αντιμετώπισης», εξηγεί ο κ. Κοσμίδης. Άρα ο γιατρός ανατρέχει στο μηχάνημα και για να κάνει την εκτίμησή του έχει πλέον στη διάθεσή του ακόμη και την πληροφορία που προέκυψε στην παγκόσμια ογκολογική κοινότητα πριν από ένα δευτερόλεπτο.

Βεβαιότητα, χρόνος και χρήμα

Σε πολλές περιπτώσεις οι ασθενείς και οι οικογένειές τους προβληματίζονται με τα αποτελέσματα της διάγνωσης ενός καρκίνου. Και είναι φυσιολογικό. Δεν είναι εύκολο να δεχτεί κάποιος αβίαστα την εκδήλωση της νόσου. Αρκετοί είναι αυτοί που παίρνουν δεύτερη γνώμη από άλλο ειδικό, ενώ κάποιοι έχουν τη δυνατότητα και πηγαίνουν σε μεγάλα κέντρα του εξωτερικού στη Βρετανία και στις ΗΠΑ. Εκτός όμως από την ταλαιπωρία, οι κινήσεις αυτές που γίνονται για συμβουλευτικούς λόγους και για δεύτερη γνώμη, έχουν μεγάλο οικονομικό κόστος, αλλά και ο χρόνος που απαιτείται για να γίνουν, ίσως είναι πολύτιμος για τον ασθενή με καρκίνο.

Με το σύστημα τεχνητής νοημοσύνης IMB Watson Health, οι ασθενείς, είτε έχουν απευθυνθεί για διάγνωση και θεραπεία στο ΥΓΕΙΑ, είτε όχι, θα μπορούν να λάβουν μία δεύτερη γνώμη, η οποία θα είναι αποτέλεσμα του μεγαλύτερου ογκολογικού κέντρου στον κόσμο, χωρίς να χρειαστεί καν να μεταβούν σε αυτό. Ο ασθενής πηγαίνει όλες του τις εξετάσεις στο ΥΓΕΙΑ και με τη βοήθεια κάποιου ειδικού, τις εισάγουν στον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Σε λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο, το σύστημα δίνει τα αποτελέσματα και προτείνει τρόπους αντιμετώπισης.

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα IMB Watson Health

«Άρα έχουμε ένα σύμμαχο που βασίζεται στην τεχνητή νοημοσύνη, που μπορούμε να ανατρέξουμε ή εμείς ή μέσω ημών οι ασθενείς και να αδράξουμε τις τελευταίες γνώσεις και πληροφορίες που υπάρχουν», λέει ο κ. Κοσμίδης.

Στην πραγματικότητα πρόκειται για έναν νέο τρόπο με τον οποίο η εξέλιξη του ανθρώπου και της επιστήμης μάς δείχνουν το μέλλον. «Ακόμη και η νοικοκυρά που μαγειρεύει στο Καστελόριζο, βλέπει τις συνταγές στο Internet. Πλέον, η επιστήμη της Ιατρικής και η Τεχνολογία, έχουν βρει ένα σημείο επαφής και αλληλοσυμπληρώνονται. Είναι βέβαιο ότι κάποια στιγμή στο μέλλον δεν θα πηγαίνεις να κάνεις εξέταση αίματος, θα έχεις ένα μηχάνημα στο κινητό και θα σου δίνει εκείνη τη στιγμή τα αποτελέσματα», συμπληρώνει ο ίδιος.

Η διαδικασία αυτή έχει κόστος περίπου 300 ευρώ. Τα δεδομένα εκτυπώνονται και ο ασθενής επιστρέφει στον γιατρό του για επιβεβαίωση ή επανεκτίμηση. Στην πραγματικότητα η τιμή είναι συμβολική, διότι τα περισσότερα από αυτά τα χρήματα πηγαίνουν στην αμοιβή της IBM για τη χρήση του.

Πώς λειτουργεί η τεχνητή νοημοσύνη

Το λογισμικό έχει δημιουργηθεί από την εταιρεία υπολογιστών IBM και τα επιστημονικά δεδομένα εισάγονται από ειδικούς στο Sloan Catering Memorial Hospital. Εκεί λοιπόν, οι έμπειροι επιστήμονες εισάγουν στο σύστημα τη βιβλιογραφία, όλες τις πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες, αλλά και ό,τι νεότερο δεδομένο ανακοινωθεί επίσημα για την αντιμετώπιση του καρκίνου. Με τον τρόπο αυτό δημιουργούν ένα «απόσταγμα» γνώσης. Δισεκατομμύρια πληροφορίες εισάγονται εδώ και δύο χρόνια, ώστε το μηχάνημα να μπορεί να τα συνδυάσει και να δώσει τα δικά του, ελεγμένα αποτελέσματα.

Βέβαια, αυτή τη στιγμή το σύστημα Watson μπορεί να δώσει απαντήσεις για συγκεκριμένους τύπους καρκίνου και για συγκεκριμένο στάδιο που βρίσκεται ο καθένας. Δεν «γνωρίζει» τα πάντα. Καθημερινά όμως οι επιστήμονες το τροφοδοτούν με νέες γνώσεις και το εξελίσσουν. Για παράδειγμα για μία μορφή καρκίνου που ονομάζεται σάρκωμα, δεν υπάρχει καμία πληροφορία. Ψηφιακές γνώσεις υπάρχουν για το μαστό, την κύστη, τον ωοθηκικό καρκίνο και άλλους συχνούς τύπους.

«Εχουμε ένα σύμμαχο που βασίζεται στην τεχνητή νοημοσύνη, που μπορούμε να ανατρέξουμε ή εμείς ή μέσω ημών οι ασθενείς και να αδράξουμε τις τελευταίες γνώσεις και πληροφορίες που υπάρχουν», λέει ο κ. Κοσμίδης

Στον καρκίνο του προστάτη, για παράδειγμα, υπάρχουν αρκετές πληροφορίες, αλλά μέχρι ένα συγκεκριμένο στάδιο. Επειδή στον καρκίνο η πορεία του ασθενούς μπορεί να περάσει από πολλές φάσεις, όπως ακτινοβολία, χειρουργείο, να έχει καλή εξέλιξη, να κάνει υποτροπή και να ξαναπάρει θεραπεία, γι’ αυτό και η ολοκλήρωση του προγραμματισμού είναι κάτι που θα διαρκέσει πολλά χρόνια. Όμως οι πληροφορίες συσσωρεύονται με ταχείες διαδικασίες. «Στην ουσία κάνει πιο αξιόπιστη τη διάγνωση του γιατρού. Είναι σαν να είσαι σε ανοιχτή γραμμή με τους κορυφαίους οικολόγους από όλο τον κόσμο, όπου υπάρχει σοφία», λέει ο κ. Κοσμίδης.

Ο υπερυπολογιστής

Στο σύστημα που διαθέτει το ΥΓΕΙΑ, τα δεδομένα από τους ασθενείς είναι περασμένα με κωδικούς. Το όνομά τους δεν αναφέρεται πουθενά και βρίσκονται σε ξεχωριστά κρυπτογραφημένα αρχεία. Ο γιατρός εισάγει ηλικία, φύλο, σε ποια γενική κατάσταση βρίσκεται (αν περπατάει, αν έχει άλλα προβλήματα), την κατάσταση της ασθένειας (μεταστάσεις κ.λπ.), αν έχει πάρει θεραπεία, αν έχει κάνει χειρουργείο πρόσφατα ή παλαιότερα και αν έχει επανεμφανιστεί η νόσος. Για ένα άτομο με καρκίνο του παχέος εντέρου (φωτογραφία) στο σύστημα αναγράφεται ακριβώς τι είδους χειρουργείο είχε πραγματοποιηθεί, εάν είχε αφαιρεθεί πλήρως ο όγκος, τι τύπος ήταν, σε ποιο στάδιο, τι ακριβώς έλεγε η βιοψία. Το σύστημα λαμβάνει ακριβώς τις πληροφορίες που έχει ο γιατρός όταν εξετάσει τον ασθενή.

Το IMB Watson Health λαμβάνει τις πληροφορίες και προτείνει τρόπους αντιμετώπισης σε λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο.

Αφού εισαχθούν όλες αυτές οι πληροφορίες, το μηχάνημα βγάζει ακριβώς τις προτάσεις του για την καλύτερη αντιμετώπιση. Δεν προτείνει μόνο μία θεραπεία, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις δίνει επιλογές ή κάνει και συνδυασμούς. Επιπλέον, τις αιτιολογεί, δίνοντας τις πληροφορίες από τη βιβλιογραφία, απαντά τι δεν θα βοηθούσε τον ασθενή και αν πρέπει απλώς να τον παρακολουθήσει ο γιατρός χωρίς να λάβει καμία θεραπεία κ.λπ.

Πηγή: www.protagon.gr