Γιατρέ πρέπει να κάνω Δοκιμασία (test) Κόπωσης;

H Δοκιμασία Κόπωσης γίνεται για αξιολόγηση της φυσικής κατάστασης (fitness), για να εκτιμηθεί  πως αποκρίνεται η καρδιακή συχνότητα (αριθμός χτύπων  της καρδιάς) και η αρτηριακή πίεση στο stress, για έλεγχο συμπτωμάτων όπως δυσφορία στο στήθος ή δύσπνοια και να βοηθήσει στη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου (αν είναι ή όχι «βουλομένες»  οι στεφανιαίες αρτηρίες). Το πιο κρίσιμο όμως ερώτημα είναι αν μια  παθολογική δοκιμασία σε ασυμπτωματικά άτομα μπορεί να προβλέψει μελλοντικό καρδιακό επεισόδιο  ή και το αντίθετο αν δηλ η αρνητική δοκιμασία μπορεί να μας καθυσηχάσει.

Η  δοκιμασία  κόπωσης συνήθως γίνεται  σε κυλιόμενο τάπητα ή σε σταθερό ποδήλατο. Στη  διάρκεια της παρακολουθούνται οι αρτηριακή πίεση και το ηλεκτροκαρδιογράφημα(ΗΚΓ). Το φορτίο αυξάνει βαθμιαία όσο η δοκιμασία συνεχίζει, και η δοκιμασία διακόπτεται  όταν νοιώσετε πολύ κούραση ή παρατηρηθούν ειδικές αλλαγές στη πίεση ή το ΗΚΓ. Σε ειδικές περιπτώσεις η ΔΚ μπορεί να συνδυασθεί  και με απεικονιστική μέθοδο (σπινθηρογράφημα, υπέρηχοι).

Αιτίες που δεν μπορεί να γίνει ΔΚ είναι οξείες παθήσεις, μη ελεγχόμενη υπέρταση ή ορισμένες αλλαγές στο ΗΚΓ ηρεμία. Σ αυτές και άλλες καταστάσεις(πχ γυναίκες) η ΔΚ μπορεί να αποβεί ψευδώς θετική(δηλ θα δείχνει ύποπτα σημεία αλλά στην ουσία δεν θα υπάρχει κατι ουσιαστικά)

Για τα άτομα που δεν μπορούν να ασκηθούν (ηλικιωμένοι, προβλήματα με τις αρθρώσεις ή τη μέση, διαλείπουσα χωλότητα) μπορεί να γίνει  ΔΚ με απεικόνηση. Η ΔΚ  είναι γενικά ασφαλής εξέταση.

Επειδή πολλά άτομα με καρδιοπάθειες έχουν συμπτώματα στην προσπάθεια η ΔΚ μπορεί να αποκαλύψει διαταραχές και αλλοιώσεις στο ΗΚΓ στην άσκηση όταν αυτά δεν φαίνονται στην ηρεμία.  Η ΔΚ συνήθως γίνεται   σε   άτομα με σταθερά συμπτώματα (όχι πρόσφατα ή που επιδεινώνονται).  Η παθολογική δοκιμασία  ανάλογα με τα συμπτώματα ή τις  αλλοιώσεις στο ΗΚΓ μπορεί να υποδηλεί απόφραξη του αυλού σε σημαντικό βαθμό(>70%)  κάποιας στεφανιαίας αρτηρίας. Περιπτώσεις  που να υπάρχει σοβαρή στένωση σε μια αρτηρία και η ΔΚ  να μη δείξει τίποτα (ψευδώς αρνητική) υπάρχουν. Στις περισσότερες  συμπτωματικές περιπτώσεις  δεν γίνεται για να δούμε όχι μόνο αν θα χρειασθεί στεφανιογραφία αλλά και αν ωφεληθεί από την επαναγγείωση (αγγειοπλαστική ή Bypass). Η ΔΚ μπορεί να βοηθήσει το γιατρό  να επιλέξει καλύτερη φαρμακευτική αγωγή. Επίσης θα τον βοηθήσει στο να εξηγήσει τα συμπτώματα που έχετε, κι αν αυτά τα συμπτώματα προέρχονται από τη καρδιά.   Τροποποίηση το τρόπου ζωής(διακοπή καπνίσματος , άσκηση, σωστή διατροφή) και έλεγχος της υπέρτασης,  των δυσλιπιδαιμιών και του διαβήτη συνεχίζουν να παραμένουν  οι ακρογωνιαίοι λίθοι  στην πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Γουδέβενος Γιάννης

Ομότιμος Καθηγητής Καρδιολογίας Ιατρικής Σχολής Ιωαννίνων

Πρόεδρος Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας