Τολμηρές Ερωτήσεις
Οι ερωτήσεις που παρουσιάζονται εδώ είναι τολμηρές, όπως συχνά παρουσιάζονται από τους ασθενείς μας.
Η CARDIOPUBLIC δε θα μπορούσε να αποφύγει, να παρουσιάσει τα θέματα που σχολιάζονται, αφού στόχος μας είναι η ειλικρινής και ουσιαστική ενημέρωση των ασθενών.
Οπωσδήποτε, οι απαντήσεις είναι υποκειμενικές, σύμφωνα με την εκτίμηση των ιατρών που μετέχουν στη συντακτική ομάδα της CARDIOPUBLIC.
Είναι γεγονός, ότι για κάθε απάντηση που δίδεται σ’αυτό το κεφάλαιο δεν έχουμε πάντοτε ακλόνητα τεκμήρια και απτές αποδείξεις.
Εδώ γράφουμε αυτό που ισχυρά πιστεύουμε ότι συμβαίνει, με βάση την εμπειρία μας και την πληροφόρηση μας.
Με άλλα λόγια, παρουσιάζουμε αυτό, που ισχυρά πιστεύει η ιατρική «πιάτσα»
Είναι παράλληλα αναγκαίο και σημαντικό, να επισημάνουμε, ότι πρέπει να αποφύγουμε εύκολες γενικεύσεις και υπεραπλουστεύσεις.
Τέλος, είναι εξαιρετικά χρήσιμο και αναγκαίο, να αναγνωρίσουμε, ότι τα τελευταία τριάντα τουλάχιστον χρόνια, η καρδιολογική κοινότητα στη χώρα μας έχει επιτελέσει ένα τεράστιο, ίσως ηρωϊκό έργο, παρατείνοντας το μέσο όρο ζωής στους καρδιοπαθείς, τουλάχιστον για δέκα χρόνια.
Ας εστιάσουμε λοιπόν σε συγκεκριμένες ερωτήσεις :
1. Έχει κάθε καρδιολόγος την ίδια περίπου, εκπαίδευση ή υπάρχουν τεράστιες διάφορες ;
Απάντηση: Δυστυχώς, οι Έλληνες γιατροί και όχι σπάνια οι γιατροί ευρύτερα στην Ευρώπη, διαθέτουν εξαιρετικά διαφορετικό επίπεδο προπτυχιακών και μεταπτυχιακών σπουδών.
Οι σπουδές τους στα Πανεπιστήμια διαφέρουν. Οι σπουδές τους στα διάφορα νοσοκομεία της χώρας, που τους οδήγησαν στη λήψη της ειδικότητας, επίσης διαφέρουν.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι, σε αρκετές κρίσιμες υποειδικότητες, για παράδειγμα στο χώρο της επεμβατικής Καρδιολογίας (αγγειοπλαστικές, στεφανιογραφίες κλπ) όπως και στο χώρο της Ηλεκτροφυσιολογίας και Βηματοδότησης, υπάρχει σημαντική διαφορά, ανάμεσα σε αυτούς που δηλώνουν ως ειδικοί.
Πέρα όμως από την εκπαίδευση, οι σημαντικές διαφορές εστιάζονται στους χαρακτήρες των γιατρών.
Είναι όμως ο χαρακτήρας που μετράει. Ο αμαθής και εγωιστικός χαρακτήρας είναι ο χειρότερος συνδυασμός.
Αυτόν πρέπει να διακρίνει ο ασθενής και αυτόν χρειάζεται να αποφεύγει.
Επομένως, η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα, είναι ότι ασφαλώς υπάρχουν σημαντικες διαφορές. Ίσως όχι τεράστιες, ικανές όμως να οδηγήσουν σε διαφορετικό, από πλευράς ποιότητας, αποτέλεσμα.
2. Όταν με βάλουν σε ένα Νοσοκομείο, που δεν επέλεξα και μου προτείνουν αγγειοπλαστική, μπορώ να τους εμπιστευτώ χωρίς ενδοιασμούς ;
Απάντηση: Θα μπορούσες να τους εμπιστευτείς, με ορισμένους ενδοιασμούς.
Η χρήση, πέρα από το αναγκαίο, των διαφόρων επεμβατικών τεχνικών, είναι ελληνικό, αλλά όχι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Αρκετά συχνά, κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και στην Ευρώπη ανακύπτει το πρόβλημα της υπερβολικής χρήσης, επεμβάσεων και τεχνικών. Οπωσδήποτε το πρόβλημα δεν παρατηρείται μόνο στην Καρδιολογία, αλλά και σε πολλές χειρουργικές ειδικότητες.
Οι λόγοι της υπερβολικής χρήσης είναι, κυρίως, δύο ειδών.
Πρώτα, είναι οι επιστημονικοί λόγοι. Σε πολλές περιπτώσεις αγγειοπλαστικών, η επιστημονική προσέγγιση των γιατρών διαφέρει. Είναι το είδος του προβλήματος και η πολυπλοκότητά του, που οδηγούν τους ιατρούς σε διαφορετικές εκτιμήσεις.
Δυστυχώς όμως, η ευκολία που ένας επεμβατικός Καρδιολόγος προτείνει την αγγειοπλαστική, ιδιαίτερα στο παρελθόν, θα μπορούσε να αποδοθεί και σε οικονομικούς λόγους. Όπως ήδη αναφέρθηκε, η υπερβολική χρήση ενδοπροσθέσεων έχει αναδειχθεί σε ένα διεθνές πρόβλημα που απαιτεί προσοχή και έλεγχο.
Ο κάθε ασθενής είναι σχετικά εύκολο να ενημερωθεί από πολλούς, σχετικά με το ήθος, την εκπαίδευση και την εμπειρία του γιατρού που του προτείνει την αγγειοπλαστική ή οποιαδήποτε σοβαρή επεμβατική τεχνική.
Ασφαλώς, είναι ακόμη καλύτερο, αν η απόφαση παρουσιάζεται στον ασθενή από μία μικρή ομάδα γιατρών, ως πρόταση της κλινικής.
3. Υπάρχουν καλά stents και φτηνά, όχι τόσο καλά stents ;
Απάντηση: Οπωσδήποτε υπάρχουν δομικές και ποιοτικές διαφορές στις ενδοπροσθέσεις (stents) των στεφανιαίων αγγείων, αλλά και των περιφερικών αγγείων. Στην Ευρώπη, για να κυκλοφορήσουν αυτά τα προϊόντα, χρειάζεται να έχουν πιστοποιηθεί από τις αρμόδιες αρχές και να πάρουν τη σχετική άδεια αποδοχής (CE mark).
Όμως πολλά έχουν συζητηθεί, σχετικά με την ποιότητα της διαδικασίας αυτής, στις διάφορες χώρες.
Ο κοινός νους αντιλαμβάνεται, ότι οι ενδοπροσθέσεις που υποστηρίζονται από την τεχνογνωσία, γνωστών και έμπειρων εταιρειών ιατρικής τεχνολογίας, εμπνέουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη.
Η τιμή των ενδοπροσθέσεων(stents) είναι σήμερα ιδιαίτερα χαμηλή στη χώρα μας. Προϊόντα γνωστών εταιρειών με εξαιρετική ποιότητα ελέγχων και διεθνή αποδοχή είναι επίσης φτηνά στην τιμή τους.
Επομένως, δεν είναι πρωτεύον το θέμα της τιμής για να χρησιμοποιηθεί ένα stent γνωστής τεχνολογίας, όσο κυρίως ζήτημα επιμονής του θεράποντος και του Νοσοκομείου του, να ζητά αξιοκρατικά και έντιμα, προϊόντα βεβαιωμένης ποιότητας.
4. Υπάρχουν μεγάλες και ουσιαστικές διαφορές στους βηματοδότες που τοποθετούνται;
Απάντηση: Οι καρδιακοί βηματοδότες εξελίσσονται τεχνολογικά και οι μεταξύ τους διαφορές είναι σημαντικές.
Σπεύδουμε εδώ να τονίσουμε, ότι κάθε βηματοδότης γνωστής εταιρείας είναι ασφαλής στο αποτέλεσμα του. Η διαφορά έγκειται κυρίως στις λεπτομέρειες προγραμματισμού, διάρκειας της μπαταρίας, ποιότητας καλωδίων και στο μέγεθος της συσκευής.
Κάθε ασθενής, για να απολαύσει μακροχρόνια ένα ποιοτικό βηματοδοτικό αποτέλεσμα, χρειάζεται να συντρέξουν οι ακόλουθες συνθήκες:
α. Η απόφαση για την τοποθέτηση της συσκευής να έχει ληφθεί με σωφροσύνη και με γνώση..
β. Ο ειδικός στην εμφύτευση να είναι έμπειρος, με ικανότητες, ήθος και γνώσεις.
γ. Να επιλεγεί ο σωστός τύπος βηματοδότη.
δ. Τα ηλεκτρόδια να τοποθετηθούν κατάλληλα, μέσα στην καρδιά.
ε. Οι μετρήσεις που γίνονται στη διάρκεια της τοποθέτησης να είναι οι ιδανικότερες.
ζ. Η τοποθέτηση της συσκευής στον υποδόριο ιστό, να γίνει προσεκτικά.
η. Η μακροχρόνια παρακολούθηση να είναι η πρέπουσα.
Γενικά, η τοποθέτηση ενός βηματοδότη δεν είναι σήμερα μία δύσκολη υπόθεση.
Δυστυχώς όμως, κάθετι που τοποθετείται και παραμένει μέσα στην καρδιά, όπως τα ηλεκτρόδια, μπορεί να εξελιχτεί σε εφιάλτη, αν ο εμφυτευτής δεν είναι προσεκτικός.
5. Όταν αποφασίσω να κάνω τη θεραπεία ablation, γιατί έχω κολπική μαρμαρυγή, πού να πάω; Πώς θα διαλέξω το καλύτερο κέντρο ;
Απάντηση: Στη χώρα μας λειτουργούν περίπου δέκα κέντρα, ικανά να εφαρμόσουν καρδιοπηξία(ablation) για την αντιμετώπιση της κολπικής μαρμαρυγής.
Το κατάλληλο και κυρίως το περισσότερο εμπιστεύσιμο κέντρο, έχει τα εξής χαρακτηριστικά:
α. Τουλάχιστον δύο ειδικούς ηλεκτροφυσιολόγους γιατρούς, με αποδεδειγμένη εκπαίδευση στη συγκεκριμένη θεραπεία.
β. Έμπειρο τεχνικό και νοσηλευτικό προσωπικό, όπως και κατάλληλο εξοπλισμό.
γ. Αριθμό επεμβάσεων κάθε χρόνο μεγαλύτερο των εκατό. Οπωσδήποτε ο αριθμός των εκατό πράξεων κάθε χρόνο είναι αυθαίρετος. Τονίζεται όμως, ακόμη και μέσα στις επίσημες επιστημονικές κατευθυντήριες οδηγίες, ότι τα καλύτερα αποτελέσματα για την εφαρμογή ablation καταγράφονται σε κέντρα με μεγάλη εμπειρία και σημαντικό αριθμό επεμβάσεων.
δ. Ιδανικά, το καλύτερο κέντρο είναι αυτό που ανακοινώνει επίσημα κάθε χρόνο, τον αριθμό των επεμβάσεων που πραγματοποίησε, τον αριθμό επιπλοκών του και τα ποσοστά επιτυχίας του, σε μακροχρόνια βάση.
Δυστυχώς, στη χώρα μας, αναλυτικά στοιχεία δεν παρουσιάζονται από κανένα κέντρο, σύμφωνα τουλάχιστον με τα στοιχεία που διαθέτει η CARDIOPUBLIC.
Οπωσδήποτε, καθώς τα χρόνια περνούν και η εμπειρία των Ελληνικών κέντρων αυξάνεται, η τεχνική της καρδιοπηξίας γίνεται ολοένα και περισσότερο ποιοτική, ασφαλής και αποτελεσματική.
Χρειάζεται πάντως να τονιστεί εδώ, ότι εκτός από τα καλά ή μέτρια κέντρα, υπάρχουν «καλοί» ή «κακοί» υποψήφιοι για καρδιοπηξία (ablation)
Ο ασθενής με χρόνια κολπική μαρμαρυγή, που η αρρυθμία διαρκεί για χρόνια, όταν μάλιστα έχει διατεταμένους κόλπους (διάμετρο αριστερού κόλπου μεγαλύτερη από 45-50χιλ.), έχει μικρότερη πιθανότητα να ωφεληθεί ουσιαστικά από την τεχνική αυτή.
6. Υπάρχουν γιατροί με ελλειπή εκπαίδευση, ή πλαστούς τίτλους σπουδών ;
Απάντηση: Οπωσδήποτε, υπάρχουν γιατροί με ελλειπή εκπαίδευση και πιθανότατα, ένας μικρός αριθμός γιατρών με πλαστούς τίτλους σπουδών.
Η χώρα μας διαθέτει περισσότερους από 70.000 γιατρούς. Ένα γεγονός εξαιρετικά ασυνήθιστο.
Η χώρα μας διαθέτει επίσης τους περισσότερους καρδιολόγους, ανά εκατομμύριο πληθυσμού (261 Καρδιολόγοι/εκατομμύριο) στην Ευρώπη.
Οι Πανεπιστημιακές σπουδές όλων αυτών των γιατρών διαφέρουν εξαιρετικά, όπως και η ποιότητα των Πανεπιστημίων που έχουν σπουδάσει. Μία ενδελεχής έρευνα σπουδών, συνθηκών εκπαίδευσης και λήψης ή αναγνώρισης τίτλων είναι ενδεχόμενο να οδηγούσε σε αποκαλυπτικά συμπεράσματα.
Οι μεταπτυχιακές σπουδές των ειδικευόμενων γιατρών επίσης διαφέρουν σημαντικά.
Με βάση τις προηγούμενες διαπιστώσεις, αλλά συνάμα και με βάση το γεγονός ότι έχουν επισημανθεί περιπτώσεις πλαστών τίτλων στη χώρα μας, χρειάζεται να έχουμε αυξημένη επαγρύπνηση, ως προς την ποιότητα του γιατρού μας.
7. Θα τολμήσει η CARDIOPUBLIC, να γίνει πιο συγκεκριμένη και να προτείνει ονομαστικά τους καλύτερους ειδικούς ;