Οξύ Έμφραγμα Μυοκαρδίου

Τα κύρια χαρακτηριστικά του πόνου

Ένας οξύς πόνος, συνήθως πίσω από το στέρνο, πλατύς και διάχυτος, που συχνά επεκτείνεται στο επιγάστριο λίγο κάτω από το στέρνο, στους ώμους ή πίσω στην αριστερή ωμοπλάτη και συνοδεύεται από έντονη εφίδρωση ή από ένα αίσθημα επικείμενου θανάτου είναι συνήθως αυτό που χαρακτηρίζει την κλινική εικόνα του οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου.

Συνηθέστατα, ο πόνος είναι πραγματικά δυσβάταχτος. Είναι πόνος συνεχής που διαρκεί, περισσότερο από τριάντα λεπτά.

Ο πόνος του εμφράγματος δεν έχει σχέση με τις κινήσεις του σώματος, των χεριών, των ώμων ή της κεφαλής.

Ο πόνος του εμφράγματος, όπως ήδη γράφτηκε, συχνά πιέζει σαν μέγγενη το στήθος και παρουσιάζεται σαν ιδιαίτερα πρωτόγνωρος. Συχνά συνοδεύεται από τάση για εμετό.

Όμως, όπως πάντοτε συμβαίνει στην ιατρική, πέρα από την κλασική εμφάνιση του οξέος εμφράγματος , δεν είναι καθόλου σπάνιο να υποστεί κάποιος ένα έμφραγμα και ο πόνος να έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά, όπως για παράδειγμα να εντοπίζεται μόνο στο επιγάστριο υψηλά, και να μοιάζει σαν πόνος στομάχου ή πόνος του κατώτερου τμήματος του οισοφάγου.

Υπάρχουν επίσης, περιπτώσεις, στις οποίες ο πόνος είναι έντονος, αλλά εντοπίζεται κυρίως στον αριστερό ώμο και στον αριστερό βραχίοντα. Πάντοτε όμως διαρκεί και δεν υποχωρεί, σε όποια θέση και αν προσπαθήσει, ο ασθενής να ανακουφιστεί.

Τέλος, ορισμένες φορές, κυρίως σε διαβητικούς ασθενείς, υπάρχουν οξέα εμφράγματα που εισβάλλουν, χωρίς σημαντικό πόνο, αλλά δίνουν απλά την εντύπωση μίας ήπιας επιγαστραλγίας και αδιαθεσίας, ενδεχόμενα με τάση προς εμετό.

Είναι λογικό, ο αναγνώστης μας να μπερδευτεί εδώ, καθώς κάθε επίμονος επιγαστρικός πόνος ή κάθε πόνος του οισοφάγου δεν είναι ασφαλώς έμφραγμα του μυοκαρδίου. Στις τελευταίες περιπτώσεις, οι πόνοι αυτοί που συνήθως οφείλονται στο στομάχι ή στον οισοφάγο, έχουν έναν αυξομειούμενο χαρακτήρα.

Δυστυχώς, η εισβολή του εμφράγματος σ’ένα καθόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό, γύρω στο 30% του συνόλου συνοδεύεται από κακοήθεις καρδιακές αρρυθμίες, που οδηγούν σε αιφνίδιο θάνατο.

Οι μηχανισμοί που οδηγούν στο οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου

Σήμερα, ως κύριος μηχανισμός ανάπτυξης ενός οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου και ασφαλώς του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου, θεωρείται η ρήξη μίας αθηρωματικής πλάκας που έχει αναπτυχθεί μέσα στον αυλό ενός στεφανιαίου αγγείου, δηλαδή της αρτηρίας που αιματώνει με αρτηριακό αίμα το μυοκάρδιο.

Συχνά, εκτός από τη ρήξη της αθηρωματικής πλάκας, κυρίως σε γυναίκες ή διαβητικά άτομα, μπορεί να συμβεί διάβρωση της αθηρωματικής πλάκας και θρόμβωση πάνω σ’αυτό το διαβρωμένο αθηρωματικό υπόστρωμα.

Εδώ, ο αναγνώστης μας χρειάζεται να κατανοήσει, ότι η ρήξη της ενδοαυλικής αθηρωματικής στερφανίας πλακας, η διάβρωσή της ή/και η συνακόλουθη άμεση θρόμβωση, οδηγεί ραγδαία στην πλήρη διακοπή της ροής του αρτηριακού αίματος, σε μία περιοχή του καρδιακού μυός.

Η οξεία υποξία έχει καταστρεπτικά συνακόλουθα. Εμφανίζεται δραματικός πόνος, μείωση της συστολικότητος της μυοκαρδιακής περιοχής που ισχαιμεί, ανάπτυξη κακοήθων αρρυθμιών και εξελικτικά μέσα σε τριάντα λεπτά, νέκρωση του αντίστοιχου τμήματος του μυοκαρδίου.

Είναι δηλαδή το έμφραγμα, συνώνυμο με τη νέκρωση ενός μικρότερου, ή μεγαλύτερου τμήματος του μυοκαρδιακού μυός.

Όπως ήδη αναφέρθηκε, η οξεία ισχαιμία του μυοκαρδίου οδηγεί σε νέκρωση, μέσα σ’ένα διάστημα περίπου τριάντα λεπτών.

Αυτός ακριβώς είναι και ο λόγος, για τον οποίο όλοι οι καρδιολόγοι τονίζουν, διδάσκουν και επικοινωνούν στο γενικό πληθυσμό, την ανάγκη να μεταφερθεί ο ασθενής που εκδηλώνει συμπτώματα εμφράγματος, το ταχύτερο στο νοσοκομείο και ιδανικά, τα πρώτα τριάντα λεπτά από την εκδήλωση του πόνου.